Liofilizacija kao najsavršaniji način sušenja bilja je tehnologija koju smo izabrali za naše proizvode. 

Sastavni i ključni dio proizvoda Srijemuš La Vita su liofilizirani srijemuš ili u narodu poznat kao medveđi luk ili divlji bijli luk. Zašto medveđi luk, pa zato što je srijemuš prva biljka koju medo nakon dugog zimskog sna – hibernacije traži da očisti svoju krv i organizam od nagomilanih otrova.

Ali zašto smo se odlučili baš za liofilizaciju koja je i skup i složen tehnološki postupak?

S obzirom da se radi o divljoj izuzetno ljekovitoj biljci koja ima efekta na potpunu detoksikaciju krvi od nagomilanih masnoća, holesterola, pesticida i teških metala, ali koja ima termolabilna ljekovita jedinjenja, bili smo primorani pronaći najefikasniju tehnologiju kojom bismo sačuvali sve ljekovitosti ove biljke.

Pojam liofilizacije

Liofilizacija je nasavršeniji tehnološki način da se sačuvaju svi fitonutritijenti biljaka. Ovom tehnologijom se dobija najoptimalnija koncentracija ljekovitih sastojaka biljke te najbolja sačuvanost cjelovitosti fitokompleksa u proizvodu. Liofilizirani ekstrakti imaju i najbolju bioraspoloživost (iskorištenost ljekovite tvari u organizmu).

Ovaj tehnološki postupak je tehnika sušenja zamrzavanjem koja se koristi za mnogobrojne medikamente, ekstrakte biljaka, serume, vakcine, antibiotike ili vitamine i to baš iz razloga što se klasičnim metodama dehidriranja, isti mogu promjeniti svoj izvorni sastav.

Nedostaci standardnih metoda čuvanja fitonutritijenata

1. Sušenje biljaka - standardnom dehidracijom

Standardne komercijalne metode koje se koriste za sušenje biljnog materijala mogu degradirati - uništiti važne biološki aktivne komponente te promjeniti osjetljivu biohemijsku ravnotežu. S druge strane, istraživanja pokazuju da se standardnim metodama sušenja koristi toplota koja uništava veliku količinu hranljivih sastojaka, od 50%-60% hranljivih sastojaka je izgubljeno. Ne može se u potpunosti dehidrirati voda iz biljaka, te je iz tog razloga vremenski period roka trajanja tako dehidriranog proizvoda mnogo kraći.

2. Čuvanje fitonutritijenata ekstrakcijom u alkoholnim tinkturama

Ekstrakcija u alkoholu ima negativne posljedice jer se alkoholom zbog prevelike jačine koja se koristi da bi se ekstrakcija i obavila na najefikasniji način uništi i dosta ljekovitosti biljaka, naročito onih koje su nježnije strukture i termolabilnijih jedinjenja.

3. Ekstrakcija - maceracija u uljima

Ekstrakcija u uljima nema dovoljnu jačinu da iz biljke ekstrahuje sve ljekovitosti

Prednosti Liofilizacije

• Istraživanja pokazuju da se liofilizacijom štiti učinkovitost, biohemijski integritet i enzimatska aktivnost prisutnih biološki aktivnih komponenti;

• Biohemijski profil liofiliziranog ekstrakta je gotovo jednak profilu izvorne svježe biljke, ali mnogo koncentrovaniji zbog uklonjene vode;

• Liofilizirani biljni materijal je vrlo koncentrovana verzija sveže biljke ili namirnice;

• Blagi toplinski tretman praktično ne oštećuje termolabilne komponente, pa sušeni proizvod zadržava punu biološku vrijednost;

• Najoptimalnija koncentracija ljekovitih sastojaka, te najbolja sačuvanost cjelovitosti fitokompleksa u pripravku;

• Najbolja bioraspoloživost (iskorištenost ljekovite tvari u organizmu)

• Uz potpuno očuvanje prirodne boje polazne sirovine, u potpunosti su očuvana i druga senzorska svojstva (miris i ukus);

 Razvoj liofilizacije

• 1906. godine-prvi put opisana liofilizacija kao proces sušenja zamrznutih proizvoda korišćenjem vakuma;

• Ostala je laboratorijska tehnika do II svetskog rata;

• Korišćena je kao industrijski proces za očuvanje plazme kada je potražnja dostigla velike razmere.

• NASA je koristila liofilizaciju za proizvodnju i preradu hrane za prehrambene potrebe u kosmosu

Kako se odvija postupak sušenja liofilizacijom

 Liofilizacija predstavlja postupak sušenja kod koga se voda odstranjuje sublimacijom leda iz prethodno smrznutog proizvoda. Kako se proizvod pod vakuumom dehidrira u smrznutom stanju na niskim temperaturama (ispod -30°C), a u završnoj fazi sušenja (odvajanja vezane vode) temperatura pod vakuumom ne prelazi 40°C, te proizvod praktično očuva svoju strukturu i oblik, hemijski sastav, biološko-fiziološka i senzorna (boja, miris, ukus) svojstva.

Kompletan postupak se odvija u tri glavne faze:

1. Potpuno smrzavanje, vrlo brzo i na vrlo niskoj temperature (-30°C i niže)

2. Dehidracija (sušenjem) sublimacijom leda pod vakumom. U toku ove metode voda prelazi iz čvrstog stanja ( led) u stanje pare, ne prelazeći kroz tečno stanje;

3. Dosušivanje proizvoda do sadržaja vlage ispod 3% sa normalnim vakum sušenjem. Ova metoda ima zadatak, da laganim zagrijavanjem eliminiše posljednje tragove vode.

Zaključak

• Na kvalitet proizvoda značajan uticaj ima proces prerade, a kvalitet postaje sve značajniji kriterijum za izbor potrošača i od industrijskih prehrambenih proizvoda se očekuje da su ukusni, bezbjedni, da imaju povoljan uticaj na zdravlje i da se malo razlikuju od svježih.

• Istraživanja ukazuju da liofilizacija ima značajne prednosti u očuvanju kvaliteta u odnosu na konvektivno sušenje zagrijjanim vazduhom.

• Urađene analize su pokazale da pri liofilizaciji dolazi do neznatnih promjena fizičko-hemijskih parametara utvrđen je i vrlo mali gubitak u sadržaju termolabilnog vitamina C, koji se smatra i indikatorom očuvanja kvaliteta.

• Senzorni parametri kvaliteta su mnogo bolje ocjenjeni kod liofilizovanih uzoraka i utisak je da jako podsećaju na svježe plodove, jer su im oblik i veličina ostali gotovo nepromjenjeni, boja je tipična za vrstu biljaka aroma karakteristična i intenzivna.

• Porozna struktura liofilizovanih uzoraka je omogućila rehidraciju u većem stepenu u odnosu na konvektivno sušene, zbog očuvane mikrostrukture.

• Na osnovu urađenih analiza može se izvesti zaključak da liofilizacija predstavlja vrlo podesan način za preradu osetljivih plodova.

• Ovim savremenim postupkom dobijaju se proizvodi koji su vrlo slični svežim.